Antigone

Welke prijs ben je bereid te betalen voor je principes? Het Nationale Theater brengt een moderne versie van de Griekse tragedie Antigone. Nina Spijkers regisseert een grootse, muzikale voorstelling over politiek, familie, stabiliteit en rebellie.

Het verhaal
De twee broers van Antigone voeren oorlog om de stad Thebe en komen allebei om in de strijd. Als laatste man in de familielijn moet hun oom Kreon de stad nu leiden. Om de politieke rust te herstellen, verbiedt hij dat een van de broers wordt begraven. Wie dat tóch doet, zal met de dood worden gestraft. Antigone is vastbesloten haar broer een waardig afscheid te geven. Ze komt steeds meer alleen te staan, wat leidt tot een fatale botsing met haar familie en de politieke macht. ‘We hebben Antigone’s nodig om de wereld te veranderen, maar Kreons om hem draaiend te houden.’

Terug naar de politieke arena
Na Shakespeares Coriolanus keert regisseur Nina Spijkers terug naar de politieke arena:
“Wie wil, nu politici steeds vaker worden bedreigd, nog werken voor het gemeenschappelijk belang? Maar ook: wanneer is je gevoel van rechtvaardigheid zo groot dat je de macht moet bevechten, zelfs als je daar een hoge prijs voor betaalt? Jean Anouilh schreef zijn moderne bewerking van Antigone in het door oorlog bezette Frankrijk van 1942. Je zou verwachten dat hij alle ruimte zou geven aan de rebelse Antigone. Maar in vergelijking met de klassieke versie krijgt juist Kreon veel meer ruimte om zijn zaak te bepleiten.”

Strijd tussen idealisme en maatschappelijk belang
De Franse toneelschrijver Jean Anouilh (1910-1987) verwierf in zijn carrière internationale faam. Tijdens de bezetting van Frankrijk in de Tweede Wereldoorlog schreef hij Antigone (1942), zijn bekendste stuk, dat voor het eerst in 1944 te zien was. Het werd een gigantisch succes, leidde na de bevrijding tot veel uitvoeringen in heel Europa en de Verenigde Staten en is inmiddels meer dan 500 keer gespeeld.

Opvallend is dat Anouilh als kunstenaar tijdens de oorlog probeerde afzijdig te blijven van de politiek. Hij weigerde partij te kiezen, niet voor het verzet en ook niet voor de bezetter. Deze houding vertaalt zich door in Anouilh’s versie van Antigone. Centraal staat de bloedstollende confrontatie tussen Antigone en Kreon. Een clash tussen aan de ene kant de activist die strijd voor individuele waarden, je verzetten tegen het systeem, als dat ingaat tegen je persoonlijke moraal. En aan de andere kant de bestuurder die staat voor stabiliteit en het maatschappelijk belang dient.

Inleiding
Als iedereen een rebel wil zijn, wie vertegenwoordigt dan nog de macht? In Jean Anouilhs bewerking van de Griekse klassieker Antigone krijgt de gevestigde orde, in de vorm van Creon, woorden toegewezen om zich te verdedigen. In het voorprogramma van Antigone gaan we in op de figuur van de rebel in de populaire cultuur. Hollywoodfilms, Netflixseries en reclames gaan vaak over ‘die ene uitzondering’, ‘the chosen one’, de unieke. Hoe rebels is het om voor de rebel te zijn? En wat doet deze interpretatie met ons beeld van de macht?

Let op! In deze voorstelling wordt gebruikgemaakt van stroboscopische effecten.