Poëzieroute
Een van de meest betoverende manieren om de ziel van Leeuwarden te ontdekken, is door de Poëzieroute. Deze unieke route, bestaande uit ruim 60 poëziestenen, leidt je door het historische hart van Leeuwarden, terwijl je onderweg geniet van prachtige gedichten die op onverwachte plekken opduiken. Laat je meevoeren door woorden en verbeelding terwijl je wandelt langs de verborgen schatten van de stad.
-
Gedichten dragen je door de straten van Leeuwarden
Inspiratie
Laat je verrassen
De Poëzieroute is een eerbetoon aan de rijke literaire traditie van Leeuwarden en biedt een verrassende en inspirerende ervaring voor zowel inwoners als bezoekers. De route is zorgvuldig samengesteld en omvat gedichten van zowel lokale als nationale en internationale dichters, zodat er een divers palet van stemmen en stijlen wordt gepresenteerd. Elk gedicht is op een bijzondere manier geïntegreerd in de stadsomgeving, waardoor ze een deel van het stadsweefsel worden en voorbijgangers uitnodigen om even stil te staan en de woorden tot zich te nemen.
Begin ergens (waar dan ook)
De route begint waar jij wilt dat die begint, maar het eerste gedicht van de serie is It smokkelbern van Friese dichter Syds Wiersma, dat in 2022 werd onthuld bij het centraal station. In het Fries, maar op de website van de route ook in het Engels, lees je het gedicht, dat een blijvende herinnering is aan de tientallen Joodse kinderen die in de Tweede Wereldoorlog naar Friesland werden gesmokkeld. Het gedicht staat als een huis, en het stoomt je klaar voor de poëtische reis die voor je ligt. Terwijl je verder wandelt door de pittoreske straatjes, langs grachten en historische gebouwen, ontdek je de mooiste gedichten.
Nog niet af
De route is nog niet af, zo nu en dan wordt de collectie poëziestenen uitgebreid. Op de hoek van de Sophialaan en Willemskade werd in 2022 het gedicht Vrijplaats van zangeres Wende Snijders onthult, dat ze schreef voor de bekende theaterproducent Joop Mulder, die in 2021 overleed. In 2018, toen Leeuwarden de Culturele Hoofdstad van Europa was, presenteerde Ilja Leonard Pfeijffer zijn in steen gehouwen gedicht Hoofdstad, dat te vinden is in het culturele epicentrum van dat jaar: de Blokhuispoort. De oude gevangenis is sowieso een bezoekje waard, hier vind je namelijk winkeltjes in oude cellen, goede restaurants, een aan het water gelegen terras en een wel heel tof hostel.
Leeuwarden als inspiratie
De route leidt je ook langs het geboortehuis van een van de grootste Nederlandse dichters, Jan Jacob Slauerhoff. Deze markante dichter, geboren en getogen in Leeuwarden, wordt geëerd met een gedicht op de Voorstreek. Slauerhoff's poëzie, doordrenkt met melancholie en verlangen naar verre oorden, resoneert diep en biedt een intieme kijk in zijn complexe innerlijke wereld. Je leest het in Het einde: “Nu weet ik: nergens vind ik vree / Op aarde niet en niet op zee / Pas aan de laatste smalle ree / Van hout in zand.”
Dat veel schrijvers inspiratie vonden in Leeuwarden en Friesland, is goed terug te zien in de gekozen gedichten en dichters. Zo ook in de gedichten van Rutger Kopland en Gerard Reve. Voor die gedichten moet je naar de Oldehove, de beroemde scheve toren van Leeuwarden. Aan de Groeneweg ligt daar een gedicht van Kopland waarin hij schrijft: “Je staat te lezen en daar staat / in Leeuwarden ligt voor mij / een steen en die is deze”. Áchter de Oldehove ligt nog een steen verborgen, waarop een kort gedicht van Reve staat:
Vol alcohol, zwaarmoedigheid,
en eerbied voor de Maagd,
woon ik in Friesland.
Niet mijn, Uw wil geschiede.
Een liefde voor taal
De Poëzieroute in Leeuwarden is meer dan een verzameling gedichten; het is een viering van de kracht van woorden en de schoonheid van de stad. Het biedt een unieke manier om Leeuwarden te ontdekken, waarbij elke hoek en straatje een nieuw verhaal vertelt. Of je nu een liefhebber van poëzie bent of gewoon op zoek bent naar een bijzondere ervaring, de Poëzieroute is een must-do tijdens je bezoek aan Leeuwarden.
Alle gedichten van de poëzieroute zijn hier ook terug te lezen én te beluisteren.
City of Literature
In totaal zijn er 53 steden die de titel UNESCO City of Literature gekregen hebben. Naast onder andere Barcelona, Odessa, Ljubljana en Dublin, is Leeuwarden daar ook een van! Om een City of Literature te worden, moet je voldoen aan een aantal strenge eisen. Zo moet het aanbod en de kwaliteit van educatieve programma's die met taal en literatuur te maken hebben goed zijn, moet de stad een tal van evenementen en festivals hosten die zowel literatuur uit eigen- als uit buitenland promoten en moeten er genoeg bibliotheken en boekenwinkels in de stad zijn. Niet gek, een stad vol taal!
